About P.G. Department of Punjabi
ਉਦੇਸ਼
*ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਜਾਗ ਲਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦਰ ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਰੁਚੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਬੋਧਿਕ ਪੱਧਰ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ
*ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅੰਦਰ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਬਿਰਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ
*ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਹਾਣੀ ਬਣਾਉਣਾ
*ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਕਰਨਾ
*ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ
*ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫੈਲੀ ਵਿਰੋਧਾਂ,ਵਿਸੰਗਤੀਆਂ ਤੇ ਤਣਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਅਤੇ ਪਦਾਰਥਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਤੋਂ ਨਾ ਵਿਛੜਨ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ=ਅਲਤਬਸ ਆਦਰਸ਼ਕ ਸਮਾਜ ਸਿਰਜਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣਾ
ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ
ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦੇ ਸਰਬਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸਿਰਜਣਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਹੋਣੀ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਂਝ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸੁਹਿਰਦ ਢੰਗ ਅਤੇ ਮੂਲ ਸਰੋਤ ਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਮੂਲ ਆਧਾਰ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੋਰੀਆਂ ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੋਂ ਬੱਚਾ ਸੁਚੇਤ ਜਾਂ ਅਚੇਤ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਚੇਤਨ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਬੱਚਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਿਉਂ-ਤਿਉਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬੋਲੀ, ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਡੂੰਘੇਰਾ ਗਿਆਨ ਹੋਣਾ ਆਰੰਭ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੀ ਹੋਰ ਸੰਸਾਰਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਪੂਰੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ
ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਫ਼ਰ 1960 ਵਿੱਚ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਫ਼ਰ ਵਿਚ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਅਦੀਬ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵੀ ਮਿਲੀ। ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਸੇਖੋਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਵਿਭਾਗ ਬਣਾ ਕੇ ਐਮ.ਏ. ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਅਧਿਆਪਨ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਜੀਵਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਪ੍ਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਚੇਤਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਨਿਰੰਤਰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਤ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਸਤਿਕਾਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਕ ਵਧੀਆ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਕਾਲਜ ਦੇ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਹਿਚਾਣ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ, ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਚਿੰਤਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਨਾਮਵਰ ਹਸਤੀਆਂ ਡਾ.ਗੁਰਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰੋ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰੋ.ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ, ਪ੍ਰੋ.ਬਲਕਾਰ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰੋ.ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂ, ਪ੍ਰੋ.ਬਲਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਬਰਾੜ ਅਤੇ ਡਾ.ਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿਖੇ ਬਤੌਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਅ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ 19 ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਹਿਬਾਨ ਕਾਰਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਹਿਬਾਨ ਅਧਿਆਪਨ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਢੰਗਾਂ ਤੋਂ ਲਿਬਰੇਜ਼ ਹਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਹਿਬਾਨ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਈ ਅਹਿਮ ਅਹੁੱਦਿਆਂ `ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ 9 ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਹਿਬਾਨ ਪੀਐਚ.ਡੀ, 9 ਐਮ.ਫਿਲ. ਹਨ ।
ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ
ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ, ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਨਿਰੰਤਰ ਬਣਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਭਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਲਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਹਰ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਆਰੰਭ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਸਰਬ-ਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਭਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਸੇ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਭਾਸ਼ਾਈ, ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਨੂੰ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਨ ਦਾ ਕਾਰਜ ਸਹਿਤ ਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਭਰਵੀਂ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼:
ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵੱਲ ਇਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਖਪਤਵਾਦ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਹਜਾਤਮਕ ਤ੍ਰਿਪਤੀ ਲਈ ਚੰਗੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਚੋਣ ਵੱਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ, ਪੰਜਾਬੀ ਸਹਿਤ ਪੜ੍ਹਨ ਲਿਖਣ ਦੀ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਅਮੀਰ ਸਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਸੇ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦਾ ਮੰਤਵ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ
- ਪੋਸਟਰ ਮੇਕਿੰਗ ਮੁਕਾਬਲਾ
- ਵਾਦ-ਵਿਵਾਦ ਤੇ ਭਾਸਣ ਮੁਕਾਬਲਾ
- ਲੇਖ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣ ਮੁਕਾਬਲਾ
- ਗੀਤ, ਲੋਕ-ਗੀਤ ਤੇ ਗਜ਼ਲ਼ ਗਾਇਨ ਮੁਕਾਬਲਾ
- ਕਾਵਿ ਉਚਾਰਨ ਮੁਕਾਬਲਾ
- ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨੋਤਰੀ ਮੁਕਾਬਲਾ
- ਲੋਕ ਖੇਡਾਂ
- ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਤੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣਾ
- ਰੂ-ਬ-ਰੂ ਤੇ ਭਾਸਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਤ ਕਰਨਾ ਆਦਿ
ਭਾਸ਼ਾ ਮੰਚ
ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ, ਪਟਿਆਲਾ ਵੱਲੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਕਲਾ ਦੀ ਰੁਚੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਹਿੱਤ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿਖੇ ਜਨਵਰੀ 2022 ਨੂੰ ਭਾਸ਼ਾ ਮੰਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ । ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਮੰਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮਨੋਰਥ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅੰਦਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਚੇਟਕ ਜਗਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਨਵੀਆਂ ਕਰੂੰਬਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ=ਅਲਤਬਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਰਸੇ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ, ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਮਿਲੇ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਲਜ ਵਿਖੇ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ=ਅਲਤਬਸ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਵਸ ਇਸ ਮੰਚ ਦੇ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
ਰਿਸਰਚ ਜਰਨਲ : ਖੋਜ ਪੰਧ (UGC Care Listed)
ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤਾ ਲਈ ਇਕ ਰਿਸਰਚ ਜਰਨਲ "ਖੋਜ ਪੰਧ" ਨਾਮ ਹੇਠ 2015 ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ISBN 2394-0980 ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਾਲਾਨਾ ਜਰਨਲ ਹੈ।
ਇਸ ਜਰਨਲ ਵਿਚ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਖੋਜ ਪੇਪਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਨਰਲ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਪੇਪਰਾਂ ਦਾ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡ ਦੁਆਰਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੋਜ ਜਰਨਲਾਂ ਦੇ ਅਡੀਟਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਕੱਢੇ ਜਾਂਦੇ ਇਸ ਜਰਨਲ ਦੇ ਹੁਣ ਤਕ ਸੱਤ ਅੰਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ :
1. ਸਾਲ 2015 ਵਿਸ਼ੇਸ਼-ਅੰਕ "ਭਾਰਤੀ ਚਿੰਤਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਕਲਪ" ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 11 ਵਿਸ਼ਾ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਪੇਪਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
2.ਸਾਲ 2016 ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼-ਅੰਕ, "ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਲਾਵਾਂ:ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਤੇ ਸੰਵਾਦ" ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ 12 ਖੋਜ-ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ।
3. ਸਾਲ 2017 ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼-ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ, ਧਰਮ, ਸਭਿਆਚਾਰ, ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਪਰਵਾਸ ਆਦਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ 13 ਪੇਪਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ।
4. ਸਾਲ 2018 ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੰਕ "ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ" ਹੈ । ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ 15 ਖੋਜ-ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ।
5. ਸਾਲ 2019 ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੰਕ "ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ: ਵਰਤਮਾਨ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿੱਚ" ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ 12 ਖੋਜ-ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
6. ਸਾਲ 2020 ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ 12 ਖੋਜ-ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ।
7. ਸਾਲ 2021 ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ 12 ਖੋਜ-ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ।
ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਪੁਸਤਕਾਂ
ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਪ੍ਰੋਸੀਡਿੰਗਜ਼
ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਭਿੰਨ ਮਸਲਿਆਂ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੇ ਸਾਰਥਕ ਸਿੱਟਿਆਂ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਆਂ ਦਾ ਪਸਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਮੰਤਵ ਅਧੀਨ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ "ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ" ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ ਜਾਂਦੇ ਚੋਣਵੇਂ ਖੋਜ ਪੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਗ੍ਰਹਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤਕ ਅੰਤਰ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਇਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ :
1.ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ :
ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਕਾਲਜ ਵੱਲੋਂ ਮਿਤੀ 20-21 ਫਰਵਰੀ 2018 ਨੂੰ ਆਯੋਜਿਤ ਪਹਿਲੀ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਜਿਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਾ "ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਗਲੋਬਲੀ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ" ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹੇ ਗਏ ਖੋਜ ਪੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ।
2.ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਚਿੰਤਨ :ਗਲੋਬਲੀ ਪਰਿਪੇਖ
ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚ ਕਾਲਜ ਵੱਲੋਂ ਮਿਤੀ 7-8 ਮਾਰਚ 2019 ਨੂੰ ਆਯੋਜਿਤ ਦੂਜੀ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ ਗਏ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ।
ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ
ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਜਿੱਥੇ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦੀ ਬਰਕਰਾਰੀ ਲਈ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਸੰਘਰਸ਼ਮਈ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੂਝਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ ਕਾਲਜ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਲ 2018 ਤੋਂ "ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ" ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਭਾਗ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਾਲਜ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਚਾਰ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
1. ਮਿਤੀ 20 -21 ਫਰਵਰੀ, 2018, ਪਹਿਲੀ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ, ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਾ "ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਗਲੋਬਲੀ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ" ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਕਾਨਫਰੰਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੀ।
2. ਮਿਤੀ 7-8 ਮਾਰਚ, 2019, ਦੂਜੀ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਕਰਵਾਈ ਗਈ। ਇਹ ਕਾਨਫਰੰਸ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ 550 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਨੂੰ ਸਮਰਪਤ ਸੀ।
3. ਮਿਤੀ 12-13 ਮਾਰਚ, 2020, ਤੀਜੀ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ, ਇਹ ਕਾਨਫਰੰਸ ਕਾਲਜ ਦੇ ਡਾਇਮੰਡ ਜੁਬਲੀ ਵਰ੍ਹੇ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੀ।
4.ਮਿਤੀ 29-30 ਸਤੰਬਰ, 2021, ਚੌਥੀ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਗਲੋਬਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ , ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਾ "ਕਿਸਾਨੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਧਾਨ" ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਕਾਨਫਰੰਸ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ 400 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੀ।
MEET THE FACULTY
P.G. Department of Punjabi

Paramjit Kaur Bhinder
Associate ProfessorM.A (NET) B.ED
SEE PROFILE
Dr. Puspinder Kaur Brar
Associate ProfessorM..A.,M.Phil., Ph.D.
SEE PROFILE
Jagroop Kaur Sandhu
Associate ProfessorM.A. Hons.MPhil.
SEE PROFILE
Dr. Davinder Singh Saini
Assistant ProfessorM.A., Ph.D.
SEE PROFILE
Dr. Sarbjeet Singh
Assistant ProfessorM.A, M.phil. Ph.d
SEE PROFILE
Dr. Jaswinder Singh
Assistant ProfessorMA Pbi., Ph.D, NET, LLB
SEE PROFILE
Dr. Bhagwant SINGH
Assistant ProfessorPH.D
SEE PROFILE
Amanpreet Kaur
Assistant ProfessorM.A . M.Phill
SEE PROFILE
Dr. Swaranjeet Kaur
Assistant ProfessorM.A., M.Phil, Ph.d(Punjabi),NET,M.A.Religious studies,
SEE PROFILE
Manpreet Kaur Anttal
Assistant ProfessorMA Punjabi, MPhil
SEE PROFILE
Kuldeep Singh Beniwal
Assistant ProfessorM.Phil
SEE PROFILE
Puneet Kaur Dhillon Jawandha
Assistant Professorm.phil punjabi
SEE PROFILE
Dr. Malkeet Kaur
Assistant ProfessorM.A.Hons Punjabi, NET with JRF,Ph.D.,M.A Eco..
SEE PROFILE
Dr. Amandeep Kaur
Assistant ProfessorM.A., Ph.D
SEE PROFILE
Tejinder Singh Mahal
Assistant ProfessorM.A, M.phil
SEE PROFILE
Dharminder Singh
Assistant ProfessorM.A. M.Phil.
SEE PROFILE
Dr. Harpreet Kaur Chehal
Assistant ProfessorM.A.,M.Phil,Ph.D.
SEE PROFILE
Balraj Singh
Assistant ProfessorM.A, M.Phil
SEE PROFILE
Gurwinder Singh Virk
Assistant ProfessorM.A.,M.phil punjabi
SEE PROFILE
Amanpreet Kaur Sandhu
Assistant ProfessorM.A ., M phil punjabi
SEE PROFILECOURSES OFFERED
P.G. Department of Punjabi
ਪੋਸਟ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ
- ਐੱਮ.ਏ. ਪੰਜਾਬੀ (ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਕੋਰਸ)
ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕੀ ਸੋਚ, ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਰਗੇ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤਕ ਪਾਠਾਂ ਨਾਲ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਤੌਰ `ਤੇ ਜੁੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਇੱਕ ਲੇਖਕ, ਅਨੁਵਾਦਕ, ਸਪੀਕਰ, ਸੰਪਾਦਕ, ਪਰੂਫ-ਰੀਡਰ, ਕਾਪੀਰਾਈਟਰ ਅਤੇ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਬਣਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ, ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਔਨਲਾਈਨ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿਚ ਲੇਖਕ ਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਖੋਜ ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਧਿਐਨਾਂ ਲਈ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸਮੇਤ ਐਮ.ਫਿਲ. ਅਤੇ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਦਾ ਵੀ ਲਾਭ ਉਠਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਅਤੇ ਕਾਰਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋ ਕੇ ਗੁਣਾਤਮਕ ਤੌਰ `ਤੇ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੇ ਜੋ ਮਿਹਨਤੀ, ਈਮਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣਗੇ ।
(Click here for Subject/Course Details)
ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ
- ਕਾਲਜ ਵਲੋਂ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਸਾਰੇ ਅੰਡਰ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਕੋਰਸਾਂ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਲਾਜਮੀ / ਪੰਜਾਬੀ ਮੁੱਢਲਾ ਗਿਆਨ
- ਬੀ.ਏ. - ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ (ਚੋਣਵਾਂ ਵਿਸ਼ਾ)
OUR ACTIVITIES
P.G. Department of Punjabi
Important Links
P.G. Department of Punjabi
Session 2016-17
Session 2017-18
Nation Seminar on Bhai Gurdas Ji : parsonality And Philosophy
Seminar on Punjab, Punjabi, Punjabiat : Discussion and Delebration
Seminar on Bhai Vir Singh : Life and Writings
Face-to-Face Program with Sukhi Bath
Trilingual Poetry court Dedicated to Basant Panchami
Session 2018-19
Face-to-Face Progarm With Parminder Sodhi
Lecture on International Mother Language Day
Session 2019-20
Essay, Poetry Writing and Poster Making Competition
Help for Needy on the occasion of Diwali
Session 2020-21
Orphanage Visit to Celebrate Diwali
Essay Writing Competition Dedicated to Mother Language Day
Session 2021-22
DBT Star College
Activities
Contact Us
P.G. Department of Punjabi
ਪ੍ਰੋ ਪਰਮਜੀਤ ਕੌਰ ਮੁਖੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ 9872109790
ਡਾ. ਪੁਸ਼ਪਿੰਦਰ ਕੌਰ 9915439856
ਪ੍ਰੋ. ਜਗਰੂਪ ਕੌਰ 8146000719
punjabidepartmentkcp@gmail.com